De Rol van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) bij de Aanschaf van Persoonalarmering

Persoonalarmering is een hulpmiddel dat ouderen en mensen met een beperking in staat stelt om in geval van nood snel hulp in te roepen. In de context van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kan persoonalarmering een belangrijke rol spelen. De Wmo is een Nederlandse wet die gemeenten verplicht om ondersteuning te bieden aan mensen die zelfstandig willen blijven wonen en deelnemen aan de maatschappij. In dit artikel bespreken we de rol die de Wmo kan spelen bij de aanschaf van persoonalarmering, met gebruikmaking van relevante protocollen, vakliteratuur en jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep (CRvB).

De Wmo en Persoonalarmering

De Wmo heeft als doel om mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen en deel te laten nemen aan de samenleving. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wmo en kunnen diverse vormen van ondersteuning bieden, waaronder de verstrekking van hulpmiddelen zoals persoonalarmering. Persoonalarmering kan worden gezien als een voorziening die bijdraagt aan de zelfredzaamheid en veiligheid van de inwoner.

Volgens de Wmo 2015 is het de taak van de gemeente om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening, zoals persoonalarmering. Bij deze beoordeling wordt gekeken naar de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager, zoals de fysieke en mentale gezondheid, de woonsituatie en de aanwezigheid van een sociaal netwerk. Gemeenten hebben hierbij beleidsvrijheid, wat betekent dat de exacte invulling en voorwaarden per gemeente kunnen verschillen.

Protocollen en Richtlijnen

Gemeenten maken gebruik van protocollen en richtlijnen om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor persoonalarmering onder de Wmo. Deze protocollen zijn vaak gebaseerd op landelijke richtlijnen maar kunnen lokaal worden aangepast. Een veelgebruikt protocol is de zogenaamde “keukentafelgesprek”, waarbij samen met de aanvrager en eventueel diens mantelzorger(s) wordt gekeken naar de ondersteuningsbehoefte.

De belangrijkste criteria die in deze protocollen aan bod komen, zijn:

• Zelfredzaamheid: De mate waarin de aanvrager in staat is om zichzelf te redden in geval van nood.
• Veiligheid: De noodzaak van persoonalarmering om de persoonlijke veiligheid te waarborgen.
• Alternatieven: De aanwezigheid van andere (informele) hulpbronnen, zoals familie of buren, die in geval van nood kunnen assisteren.

Jurisprudentie van de CRvB

De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft in diverse uitspraken geoordeeld over de verstrekking van persoonalarmering onder de Wmo. Een relevante uitspraak is de zaak met vindplaats ECLI:NL:CRVB:2018:819. In deze zaak oordeelde de CRvB dat de gemeente voldoende onderzoek moet doen naar de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en niet zomaar kan weigeren om een maatwerkvoorziening als persoonalarmering te verstrekken.

De CRvB benadrukte dat de gemeente een zorgvuldige belangenafweging moet maken, waarbij niet alleen gekeken wordt naar de kosten, maar ook naar de noodzaak en de impact voor de aanvrager. Deze uitspraak onderstreept het belang van een individuele beoordeling bij de aanvraag van persoonalarmering en laat zien dat gemeenten hun beleidsvrijheid binnen de kaders van de wet moeten gebruiken.

Conclusie

Persoonalarmering kan een cruciale rol spelen in het bevorderen van de zelfredzaamheid en veiligheid van kwetsbare personen. Binnen de kaders van de Wmo hebben gemeenten de verantwoordelijkheid om te beoordelen of iemand in aanmerking komt voor deze voorziening. Dit gebeurt aan de hand van protocollen en in overeenstemming met de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager.

Jurisprudentie van de CRvB benadrukt het belang van een zorgvuldige en individuele afweging, waarbij gemeenten niet alleen naar de kosten, maar ook naar de noodzaak en persoonlijke impact moeten kijken. De Wmo biedt ruimte voor maatwerk, waardoor persoonalarmering als voorziening op basis van individuele behoeften kan worden toegekend.

In de praktijk betekent dit dat aanvragers die menen in aanmerking te komen voor persoonalarmering, hun aanvraag zorgvuldig moeten onderbouwen en desgewenst bezwaar kunnen maken tegen een afwijzende beslissing, waarbij zij zich kunnen beroepen op relevante jurisprudentie en protocollen.