Rectale Lichaamstemperatuurmeting in de Arbeidsgeneeskunde

Als arbeidsmedisch expert is het belangrijk om een goed begrip te hebben van de methoden voor het meten van lichaamstemperatuur en de protocollen die daarbij horen. De vraag of een arts rectaal de lichaamstemperatuur meet, kan verschillende implicaties hebben, zowel op medisch als juridisch gebied. In deze context is het van belang om de methoden voor temperatuurmeting, de protocollen die artsen volgen en relevante jurisprudentie te bekijken.

Methoden voor Lichaamstemperatuurmeting

Lichaamstemperatuur kan via verschillende methoden worden gemeten, waaronder oraal, axillair (onder de oksel), tympanisch (in het oor) en rectaal. Iedere methode heeft zijn voor- en nadelen, en de keuze hangt vaak af van de situatie en de noodzaak van nauwkeurigheid.

• Oraal: Dit is een gangbare en niet-invasieve methode. Het is echter minder nauwkeurig dan rectaal, vooral bij jonge kinderen of bij mensen die net iets warms of kouds hebben gegeten of gedronken.
• Axillair: Een eenvoudige en weinig belastende methode, maar vaak de minst nauwkeurige.
• Tympanisch: Deze methode is snel en redelijk nauwkeurig, hoewel oorsmeer of een afwijkende oorstructuur de meting kunnen beïnvloeden.
• Rectaal: Wordt beschouwd als de goudstandaard voor het meten van de kernlichaamstemperatuur, vooral bij kleine kinderen en in situaties waar hoge nauwkeurigheid vereist is.

Protocollen en Richtlijnen

In de medische praktijk bepalen protocollen welke methoden het meest geschikt zijn voor specifieke situaties. Volgens de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) en andere medische organisaties, wordt rectale meting voornamelijk gebruikt in situaties waarin een hoge mate van nauwkeurigheid noodzakelijk is, zoals bij jonge kinderen of in kritieke situaties.

Voor volwassenen in een reguliere medische setting, zoals een bedrijfsarts of arbeidsgeneeskundige praktijk, is rectale temperatuurmeting niet de standaardprocedure. Bij volwassen cliënten wordt doorgaans gekozen voor orale of tympanische metingen, tenzij er specifieke medische redenen zijn om rectaal te meten.

Jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep (CRVB)

In Nederland is de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep (CRVB) van belang bij het vaststellen van de wettelijke kaders en de rechten van werknemers ten aanzien van medische onderzoeken door bedrijfsartsen. Hoewel er geen directe uitspraak is die specifiek betrekking heeft op het rectaal meten van lichaamstemperatuur, zijn er wel uitspraken die het belang onderstrepen van het respecteren van de privacy en lichamelijke integriteit van werknemers tijdens medische onderzoeken.

Een relevante zaak is bijvoorbeeld de uitspraak van de CRVB van 29 april 2019 (ECLI:NL:CRVB:2019:1477), waarin het belang van geïnformeerde toestemming en de noodzaak van proportionaliteit in medische handelingen werd benadrukt. Hoewel deze zaak niet specifiek over temperatuurmeting ging, legt het wel de nadruk op het feit dat medische procedures altijd moeten worden uitgevoerd met respect voor de rechten van de patiënt.

Ethische en Juridische Overwegingen

Ethisch gezien is het belangrijk om de privacy en persoonlijke ruimte van de patiënt te respecteren. Rectale meting kan als invasief worden ervaren, en daarom moet er altijd sprake zijn van geïnformeerde toestemming. De arts dient de patiënt te informeren over de reden voor de keuze van de meetmethode en alternatieven aan te bieden indien mogelijk.

Juridisch gezien is het van belang dat elke medische handeling, inclusief rectale temperatuurmeting, in overeenstemming is met de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Deze wet vereist dat patiënten goed worden geïnformeerd en dat er toestemming wordt verkregen voordat een medische handeling wordt uitgevoerd.

Conclusie

In de context van arbeidsgeneeskunde is het onwaarschijnlijk dat een arts zal kiezen voor rectale temperatuurmeting, tenzij er specifieke medische indicaties zijn die dat rechtvaardigen. De standaardpraktijk zal eerder zijn om minder invasieve methoden te gebruiken, zeker gezien de ethische en juridische overwegingen die een rol spelen. Indien rectale meting toch noodzakelijk wordt geacht, is het essentieel dat de patiënt volledig geïnformeerd wordt en dat er expliciete toestemming wordt verkregen, in lijn met de geldende protocollen en juridische richtlijnen.